جرایم بورسی
پس از افت قابل توجه شاخص ها طی ماه های اخیر و همزمان با روند رشد بازار سرمایه، جرایم و کلاهبرداری با عناوین فعالیتهای بورسی در جامعه روبه گسترش است بنابراین جهت جلوگیری از این دسته از جرایم بورسی نیاز به کسب آگاهی و تخصص در زمینه هرگونه فعالیت و سرمایه گذاری در بازار سرمایه می باشد.
جرم دستکاری در بازار بورس
برای این نوع جرم در بازار بورس با توجه به بند ٣ ماده46 قانون بازار اوراق بهادار میتوان این گونه بیان داشت(هر رفتار و اقدامی که نوعا ظاهری گمراهکننده یا قیمتهای کاذب ایجاد کند یا اینکه منجر به اغوای افراد به انجام معامله اوراق بهادار شود)
دستکاری میتواند به دوطریق صورت گیرد : نخست؛ دستکاری عملیات، که خود شامل هر نوع عملیات صوری و غیرواقعی است که ارزش مال یا اوراق بهادار را به صورت غیرواقعی افزایش میدهد یا دیگران را نسبت به انجام معامله آن ترغیب می نماید.
دوم: دستکاری اطلاعاتی به هرگونه اقدام و تلاش برای اینکه اطلاعات مربوط به بازار اوراق بهادار، غلط و فریب دهنده انتشار داده شود، تعبیر میشود.
همچنین ممکن است سهامداران عمده در بازار، با خرید و فروش صوری سهام از یکدیگر، قیمت آن را افزایش دهند، طوری که موجب فریب و اغوای دیگری به انجام معامله گردد.
بخشی از جرایم و تخلفات در بازار سرمایه از طریق گزارش های عمومی که شامل کارکنان شرکت ها و عموم سرمایه گذاران است، کشف می شود به عبارتی افرادی که اطلاعات خلاف واقع یا مستندات جعلی را به سازمان بورس ارایه یا تصدیق کنند یا اطلاعات و اسناد و مدارک جعلی را در تهیه گزارشات موضوع قانون استفاده کنند، حسب ماده ۴٧ جرم تلقی شده است و اشخاص میتوانند همانند بقیه جرمها در صورت ورود هرگونه خسارت شکایت نمایند.
برای رسیدگی به درخواست خسارات مالی ناشی از جرایم بورس به کجا باید مراجعه کرد؟
برای رسیدگی به درخواست خسارات مالی ناشی از جرایم بورس افراد باید به مراجع قضایی مراجعه نمایند چرا که موضوع این دسته از اختلافات در صلاحیت مراجع قضایی است، نه هیات داوری بورس و اوراق بهادار.که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقاله جرایم بورسی در سایت موسسه حقوقی دادپویان حامی مراجعه نمایید.
جرم ارایه اطلاعات خلاف واقع به سازمان(یا بورس)
بنابر ماده ۴٧ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران که میگوید: «اشخاصی که اطلاعات خلاف واقع یا مستندات جعلی را به «سازمان» یا «بورس» ارایه دهند یا تصدیق کنند یا اطلاعات، اسناد یا مدارک جعلی را در تهیه گزارشهای موضوع این قانون مورد استفاده قرار دهند، حسب مورد به مجازاتهای مقرر در قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 محکوم خواهند شد». این اقدام خود، جرم استفاده از سند مجعول محسوب می گردد و قابل مجازات است.
جرم سوء استفاده از اطلاعات نهانی
اطلاعات نهانی یکی از مباحث مهم در در بورس و اوراق است چرا که موجب ایجاد رانتهای عظیم میشود و تعادل بازار را به هم بزند. برفرض، اطلاعات مربوط به سهامی که قابل رشد است فاش شود و افراد اقدام به خرید زیاد آن سهام نمایند یا کسب اطلاع از ضرر یک شرکت قبل از انتشار قانونی اطلاعات و فروش یکباره سهام آن شرکت از نمونه اختلال در بازار سرمایه است. بنابراین افشای اطلاعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا انتشار اطلاعات زود هنگام و دیرهنگام هردو می تواند براعتبار بازارهای اوراق بهادار خدشه وارد نماید .