نحوه اعتراض به رای داور
رای داور ممکن است توسط محکوم علیه و یا حتی شخص ثالثی که طرف دعوای داوری نبوده و در انتخاب داور نقش نداشته است مورد اعتراض قرار گیرد .
در مواد 490 تا 493 قانون آیین دادرسی مدنی به امکان اعتراض به رای داور اشاره شده است که در برخی موارد آن را اعتراض و در برخی موارد آن را ابطال نامیده است.
نحوه درخواست ابطال رای داوری
اگر ارجاع امر به داوری از طریق دادگاه باشد، برای ابطال رای داوری نیاز به تقدیم دادخواست نیست اما اگر داور از طریق دادگاه انتخاب نشده باشد، برای ابطال رأی داور باید دادخواست تقدیم کرد.
اثر اعتراض به رای داور
بر اساس ماده 493 ق.آ.د.م اعتراض به رای داور مانع از اجرای آن نیست مگر آن که دلایل اعتراض قوی باشد . در این صورت دادگاه قرار توقف منع اجرای آن را تا پایین رسیدگی به اعتراض و صدور حکم قطعی صادر می نماید و در صورت اقتضا تامین مناسب نیز از معترض اخذ خواهد شد . به عبارتی اعتراض به رای داور اثر تعلیقی بر اجرای حکم ندارد.
تجدید نظر خواهی از رای داوری
رأی داور مانند دادگاه لازم الاجراست و قابلیت تجدیدنظر خواهی در مراجع بالاتر را ندارد.
ابطال رای داور با تجدید نظر در دادگاه قابل مقایسه نیست و دادگاه با اعتراض محکوم علیه فقط بر اساس جهاتی که در قانون مشخص شده است رای داور را در صورت لزوم ابطال می کند
اعتراض به رای داوری دو درجه ای
محکوم علیه در حالتی به رای داور اعتراض می کند که داوری اصطلاحا یک درجه ای باشد و نه دو درجه ای . در مواردی که داوری دو درجه ای باشد معترض به تصمیم مرحله اول باید ظرف مدت مشخص شده در قرارداد داوری به مرجع دوم مراجعه کند و پس از تحصیل رای مرجع داوری در مرحله دوم ، می تواند چنانچه اعتراضی داشته باشد به دادگاه صالح مراجعه کند .
مهلت و مرجع صالح جهت ابطال رای داوری
مرجع صالح برای ابطال رای داوری معمولا دادگاه های محل داوری هستند . دادگاه در مقام رسیدگی به دعوی ابطال رأی داور حق ورود به مسائل ماهیتی، که موضوع رای داوری واقع شده، را ندارد.
محکوم علیه رای داوری می تواند ظرف مدت بیست روز بعد از ابلاغ رای داور، ابطال رأی داوری را از دادگاه صالح بخواهد.
نحوه اجرای حکم ابطال رای داوری
در صورت ابطال رای داوری، دادگاه تنها رأی داور را ابطال می کند. این رای صرفاً جنبه اعلامی دارد و اجراییه صادر نمی شود.
تفاوت ابطال و بطلان رای داور
در عرف و رویه قضائی تمایز مشخصی بین دو عبارت ابطال رای داور و بطلان آن وجود نداشته و معمولاً هر دو عبارت به صورت مترادف به کار می رود .
در صورتی که رأی داوری بدون رعایت اصل تناظر و اصل حق دفاع صادر شده و همچنین در فرضی که موجه و مستدل نباشد رأی داور ابطال می گردد.