ابطال رای داور
مقصود خواهان از طرح دعوای ابطال رای داوری ، مخدوش نمودن اعتبار رای داور به صورت کلی یا جزئی است. هر چند ارجاع دعوا به داوری با تراضی طرفین و انعقاد قرارداد داوری بوده است، اما در صورت وجود شرایط قانونی، محکوم علیه می تواند ابطال رای داور را از دادگاه صالح بخواهد.
با وجود اختلاف نظر در این زمینه، نظر مشهور بر این است که اقامه دعوای ابطال رای داوری مستلزم تقدیم دادخواست بوده و صرف ارائه درخواست کافی نمی باشد.
هزینه طرح دعوای ابطال رای داوری نیز به جهت غیر مالی بودن این دعوا، معادل هزینه دعاوی غیر مالی می باشد.
اصل و اساس داوری، اصولا خواست و اراده طرفین است؛ مگر آنکه موضوع از موارد داوری اجباری مطرح در قانون باشد. بنابراین بدیهی است طرفین قرارداد داوری که با تراضی یکدیگر دعوای خود را نزد داور تعقیب نمودند، پس از رسیدگی و صدور رای داوری بتوانند با تراضی مجدد رای صادره را بی اعتبار بدانند. در چنین مواردی طرفین اختلاف می توانند با تنظیم یک گزارش اصلاحی، رای داور را از اعتبار ساقط نمایند.
قانون گذار در ماده 489 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مبادرت به احصاء موجبات ابطال رای داوری نموده است؛ فلذا دعوای ابطال رای داوری الزاما باید متکی به یکی از موارد مذکور در این ماده باشد.
به موجب ماده اخیر رأی داوری درموارد زیر باطل است و قابلیت اجرایی ندارد:
رأی صادره مخالف با قوانین موجد حق باشد.
داور نسبت به مطلبی که موضوع داوری نبوده رأی صادر کرده است.
داور خارج ازحدود اختیار خود رأی صادر نموده باشد. در این صورت فقط آن قسمت از رأی که خارج از اختیارات داور است ابطال می‌گردد.
رأی داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد.
رأی داور با آنچه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد.
رأی به‌وسیله داورانی صادرشده که مجاز به صدور رای نبوده‌اند.
قرارداد رجوع به داوری بی اعتبار بوده باشد.