قراردادهای حمل و نقل

تجار و بازرگانان امروزه به جهت افزایش صادرات و واردات از وسائط حمل و نقل برای ارسال کالاهای خود استفاده می نمایند. آنان به سبب ثبات توافقات خود با متصدیان حمل و نقل علاقه مند انعقاد قرارداد های حمل و نقل دریایی ، قراردادهای حمل و نقل هوایی ، زمینی و ریلی  می باشند. 

مفهوم قرارداد حمل و نقل

قرارداد حمل و نقل قراردادی می باشد که میان متصدی حمل و نقل و ارسال کننده منعقد می گردد، بر  اساس این توافق، متصدی حمل و نقل با ارسال کننده توافق می نماید تا در ازای اجرتی معین محموله باری را در تاریخ معین شده ضمن قرارداد به ارسال کننده تحویل دهد.

شرایط حاکم بر قرارداد حمل و نقل

در زمان انعقاد قرارداد حمل و نقل، طرفین می بایست اهلیت لازم و قصد و رضا برای انعقاد معامله ای مشروع را داشته باشند، همچنین آنان می بایست در خصوص نوع کالا، زمان تحویل و مسئولیت متصدی حمل  ونقل و ارسال کننده با یکدیگر توافق نمایند.

تعهدات متصدیان حمل و نقل

در قانون تجارت اصل بر مسئولیت متصدی حمل و نقل می باشد و متصدی حمل و نقل مسئول کلیه خسارات وارده به کالا می باشد مگر اینکه در مرجع صالح خلاف آن را اثبات نماید. اما در قوانین بین الملل، شناسایی تعهدات متصدی حمل و نقل نیازمند بررسی قوانین کنوانسیون های مختلف می باشد.

تعهدات فرستنده کالا در حمل و نقل

فرستنده کالا موظف می باشد تا اطلاعات کافی را در جهت حفظ و سلامت کالا در اختیار متصدی حمل و نقل قرار دهد، همچنین فرستنده موظف به بسته بندی درست کالا می باشد.

تعیین قانون حاکم بر قرارداد

طرفین قرارداد می توانند ضمن قرارداد حمل و نقل در خصوص قانون حاکم بر قرارداد با یکدیگر توافق نمایند. آنان می توانند با تراضی یکدیگر قانون تجارت ایران و یا هر یک از کنوانسیون های حمل و نقل را به عنوان قانون حاکم بر قرارداد تعیین نمایند.

بیمه در حمل و نقل

اصولا وظیفه بیمه کالا بر عهده ارسال کننده می باشد مگر در صورتی که طرفین ضمن قرارداد حمل و نقل بر خلاف آن با یکدیگر توافق نموده باشند، در صورت ورود خسارت به کالا، بیمه موظف به پرداخت خسارت وارده می باشد.

ضمانت نامه حمل و نقل

ضمن قرارداد حمل و نقل، طرفین می توانند توافق نمایند تا متصدی حمل و نقل مبلغی را تحت عنوان ضمانت نامه بانکی به صورت چک و سفته و ... در اختیار ارسال کننده قرار دهد تا در صورت بروز خسارت، فرستنده بتواند به سرعت و آسانی نسبت به جبران خسارت خود اقدام نماید.

فسخ قرارداد حمل و نقل

طرفین قرارداد می توانند ضمن قرارداد حمل و نقل شروطی را ذکر نمایند تا در صورت عدم حصول شرایط، هر یک از طرفین بتوانند نسبت به فسخ قرارداد حمل و نقل اقدام نمایند.

حوادث قهری و غیر مترقبه در حوادث حمل و نقل

چنانچه محموله باری بر اثر حوادث قهری و غیر مترقبه تلف گردد، متصدی حمل و نقل مسئول خسارات وارده نمی باشد مگر اینکه ضمن قرارداد حمل و نقل، طرفین بر خلاف آن توافق نموده باشند.

حل و فصل اختلافات در قراردادهای حمل و نقل

ضمن انعقاد قرارداد حمل و نقل، طرفین می توانند در خصوص نحوه حل و فصل اختلافات نیز با یکدیگر توافق نمایند، چنانچه طرفین توافق نمایند تا اختلافات خود را به روش داوری حل و فصل نمایند، حق مراجعه به مراجع قضایی را نخواهند داشت مگر اینکه با یکدیگر شرط داوری را اقاله نمایند.